هپاتیت ویروسی :
عبارتست از آسیب سلولهای کبدی که بطور مستقیم یا غیرمستقیم توسط ویروسها صورت می گیرد.
تا به حال پنج نوع ویروس هپاتیت که به طور اولیه کبد را درگیر می نماید شناخته شده است که شامل A، B ، C، D و E می باشند.
ویروس هپاتیت B :
این ویروس که برای اولین بار در سال 1965 میلادی (1344 شمسی) از آمریکا گزارش گردید از خانوادۀ ویروسهای DNA دار بنام هپادناویروسها (Hepadna Viridae) می باشد و این نام از مخفف کلمات Hepa به معنای کبد و DNA بمعنای اسید دزوکسی ریبونوکلئیک که ماده ژنتیکی ویروس می باشد، تشکیل شده است. ساختمان آن متشکل از آنتی ژن سطحی (HBs Ag) ، آنتی ژن (HBe Age) و بخش مرکزی ویروس (HBc Ag) و DNA پلی مراز مباشد. اندازۀ ویروس
nm42 است و حاوی مولکولهای کوچک و حلقوی DNA است که در بخشی از ویروس ساختمان 2 رشتهای دارد. این بخش از DNA عامل ایجاد عفونت در این بیماری میباشند.
ژنوتیپ هپاتیت B :
ژنوتیپ یعنی ساختار ژنومی یا ژنتیکی یک موجود که سازنده آن موجود میباشد از جمله ژنوتیپ هپاتیت B که نشاندهنده ساختار ژنومی هر گونه از ویروس HBV می باشد تاکنون 8 ژنوتیپ (A-H) از ویروس شناخته شده است که تعیین این ژنوتیپها در توضیح عملکرد ویروس، قدرت بیماریزایی، پاسخ ویروس به درمان، پیشرفت بیماری و عوارض آن و تعیین نوع درمان اهمیت دارد. ژنوتیپهای B و C در آسیا شایعتر است.
آنتی ژن HBs Ag :
آنتی ژن سطحی ویروس (HBs Ag) یک آنتی ژن پیچیده است و حداقل 5 شاخص آنتی ژنیک در آنتی ژن سطحی آن یافت می شود. جزء اصلی آن پروتئین و از پلی پپتیدهای 226 اسید آمینهای تشکیل شده است. آنتی ژن سطحی در عفونت حاد و مزمن در خون دیده میشود و وجود آن در خون نشان دهندۀ آن است که فرد حامل احتمالاً دارای قدرت آلوده کنندگی میباشد.
آنتی ژن HBs Ag در طی در طی مدت 4 هفته در خون فرد آلوده آشکار می گردد.
در اشخاص آلوده به هپاتیت B که بهبود یافته اند در عرض 4 ماه از شروع علائم آنتی ژن HBs Ag از خونشان پاک می گردد و سپس آنتی بادیها در مقابل HBs Ag در خون ظاهر شده که بصورت Anti-HBs ظاهر خواهد شد که باعث ایمنی فرد در مواجهه بعدی فرد در مقابل هپاتیت B میگردد.
آنتی ژن HBe (Ag) :
آنتی ژن e ویروس (HBe Ag) از نظر فیزیکی و آنتی ژنیکی از آنتی ژن سطحی و مرکزی متمایز است و به شکل یک آنتی ژن محلول و اغلب با ایمونوگلوبولین تشکیل کمپلکس میدهند. بین حضور HBe Ag در سرم فرد آلوده و میزان آلوده کنندگی او ارتباط مستقیم وجود دارد.
آنتی ژن HBc (Ag) :
بخش مرکزی ویروس (Core) از یک نوکلئوکاپسید مرکزی به اندازۀ nm27 که اطراف آن را یک غشاء لیپوپروتئینی با پادتن سطحی پوشانده تشکیل شده است که حاوی HBc Ag میباشد که به صورت آزاد در سرم دیده نمیشود و تنها در کبد پیدا میشود و در خون قابل آشکارسازی نیست این آنتی ژن یک پلی پپتید با وزن تقریبی 19000 دالتون است که توسط ژن c ویروس کد میشود.
خصوصیات آنتی بادی های بر علیه HBc Ag :
حضور مقادیر زیادی از آنتی ژن HBc در کبد نشاندهنده شروع تکثیر ویروس میباشد و بدین معنا است که ویروس فعال است. آنتی بادی در مقابل آنتی ژن HBc به عنوان Anti-HBc شناخته میشود که در خون قابل اندازه گیری است.
دو نوع آنتی بادی بر علیه آن در بدن تولید می شود:
در مرحله حاد IgM Anti HBc
در مرحله مزمن IgG Anti HBc