اپيدميولوژي (Epidemiology)
1. ميزان شيوع هپاتيت (HCV) C در جهان چگونه است؟
مطابق آمار سازمان بهداشت جهاني (WHO) 170 ميليون نفر در سراسر جهان كه مطابق با 3 درصد كل جمعيت جهان است مبتلا به اين ويروس ميباشند.
2. ميزان بروز (تعداد موارد جديد) هپاتيت (HCV) C در جهان چگونه است؟
تخمين ميزان بروز اين ويروس مشكل است زيرا تظاهر باليني حاد اين بيماري در كمتر از 25 درصد موارد در بيماران مبتلا آشكار ميگردد. اما آنچه مسلم است ميزان بروز آن در 30 سال گذشته كاهش يافته است كه علت آن ميتواند غربالگري مراكز انتقال خون و همودياليز جهت اين ويروس از 20 سال گذشته، افزايش آگاهي معتادين تزريقي و پيشرفت راههاي تشخيصي آن باشد.
3. هپاتيت C در چه افرادي از شيوع بيشتري برخوردار است؟
پرخطرترين گروه معتادين تزريقي (IVDU) ميباشند. در كساني كه قبل از سال 1370 شمسي (1991 ميلادي) خون دريافت كردهاند يا تحت همودياليز قرار گرفتهاند از شيوع بيشتر ابتلا به هپاتيت C برخوردار هستند.
4. چند درصد از كل كساني كه آنتيبادي HCV مثبت دارند آزمايش تكثير ويروس (HCV RNA) آنها مثبت است؟ 80 تا 90 درصد
5. نكات كليدي هپاتيت (HCV) C كدامند؟
- انتشار جهاني (3 درصد كل جمعيت جهان) دارد.
- پرخطرترين گروه معتادين تزريقي هستند.
- انتقال از طريق جنسي شايع نيست.
- انتقال از مادر به جنين شايع نيست.
- انتقال از طريق فرو رفتن سوزن آلوده به بدن Needle Stick ميتواند صورت پذيرد.
- در كمتر از 25 درصد بيماران مبتلا به هپاتيت حاد با علائم باليني قابل توجه همراه است.
- نارسايي حاد كبد در آن نادر است.
- بيش از 80 بيماران مبتلا به هپاتيت حاد، تبديل به هپاتيت مزمن ميشوند.
- سيروز و سرطان كبد (HCC) از عوارض اين بيماري است.
- آنتيبادي بر عليه HCV دليل تماس بدن با ويروس است.
- ميزان كمي ويروس (HCV RNA) قابل اندازهگيري است.
- داراي 6 ژنوتيپ است، كه پاسخ به درمان و طول مدت درمان بسته به نوع ژنوتيپ دارد.
- واكسن و ايمونوگلبولين جهت پيشگيري از آن هنوز ابداع نشده است.
- بهترين راه پيشگيري عدم مواجه با HCV است.
6. خطر تبديل هپاتيت حاد C به نوع مزمن چند درصد است؟
ريسك عفونت مزمن به دنبال هپاتيت حاد C بدون درمان بسيار بالا (حدود 80 تا 100 درصد) است. در بيشتر مطالعات 80 تا 100 بيماران HCV RNA مثبت مداوم و
60 تا 80 درصد آنها افزايش مداوم آنزيمهاي كبدي را داشتهاند. البته بيشتر اين مطالعات در بيماراني صورت پذيرفته كه از طريق انتقال خون دچار هپاتيت حاد C شدهاند.
7. از ميان عوامل بيماريزاي شغلي كه از طريق خون و يا ترشحات بدن ميتواند به مراقبين بهداشتي، پرسنل درماني بيمارستان و كارشناسان آزمايشگاهي منتقل گردد كدام از اهميت بيشتري برخوردار است؟
- هپاتيت (HBV) B
- هپاتيت (HCV) C
- ايدز (HIV)
8. فرو رفتن جسم نوكتيز به بدن (Needlestick) به ترتيب در كداميك از پرسنل بيمارستاني شايعتر است؟
پرستاران به عنوان شايعترين گروه (34 درصد)، پزشكان (دستياران يا فلو 18 درصد)، اساتيد (14 درصد)، اساتيد جراح (6 درصد)، كساني كه به كار خونگيري مشغول هستند (5 درصد)، افراد متفرقه بيمارستاني (4 درصد). ساعات كار طولاني و بيخوابي در ميان آموزشگيرندگان پزشكي باعث خستگي آنان ميشود كه باعث ميشود ميزان فرو رفتن جسم نوكتيز به بدن آنها تا سه برابر افزايش يابد.
9. چه وسايلي به عنوان شايعترين وسايل نوك تيز (Needle Stick) در بيمارستان ميتواند در بدن فرو رود؟
دو وسيله شايع يكي سرنگهاي يكبار مصرف و دومي سوزنهاي بخيه ميباشند.
10. چرا اغلب افراد مبتلا به هپاتيت C آلوده به اين ويروس ميمانند؟
عليرغم اينكه بدن به طور مداوم آنتيباديهاي مختلف بر عليه قسمتهاي مختلف ويروس ميسازد ولي اين ويروس در طي ايجاد عفونت قادر به تغييراتي در ژنهاي سازنده پوشش خود ميباشد كه موجب گريز آن از دست سيستم دفاعي بدن ميگردد و باعث پايداري درازمدت اين بيماري در بدن انسان ميگردد.